Unia Europejska - Projekty
Strona główna/O Szkole/Patron Szkoły Podstawowej

Patron Szkoły Podstawowej

Szkoła Podstawowa im. Powstańców Śląskich w Skrzyszowie

5 marca 1999 r. Rada Gminy w Godowie podjęła uchwałę o założeniu Gimnazjum w Skrzyszowie, a uchwałą z dnia 24 marca 2004 r. nadała mu imię Powstańców Śląskich. Reforma Edukacji, która weszła w życie 1 września 2017 r. wymusiła zmiany w organizacji szkół na terenie gminy. W związku z powyższym Rada Gminy uchwałą z dnia 22 czerwca 2017 r. nadała Szkole Podstawowej imię Powstańców Śląskich.

Symbolem Powstań Śląskich na obszarze Skrzyszowa jest kamień znajdujący się obecnie przed Gimnazjum, który wcześniej znajdował się przed budynkiem starego przedszkola. Powstania śląskie (1919, 1920, 1921) - zbrojne wystąpienia ludności polskiej przeciw niemieckiemu panowaniu na Górnym Śląsku, mające na celu przyłączenie tych ziem do państwa polskiego. I powstanie śląskie Bezpośrednią przyczyną pierwszego powstania (17-26 VIII 1919) było rozczarowanie ludności polskiej decyzją wersalskiego traktatu pokojowego o zarządzeniu plebiscytu na Górnym Śląsku. Powstanie objęło powiat rybnicki i pszczyński oraz część okręgu przemysłowego. Rozpoczęło się strajkiem generalnym, wybuchło spontanicznie, praktycznie bez przygotowania i po kilku dniach krwawych walk zostało stłumione przez oddziały niemieckiego Grenzschutzu. Po pacyfikacji powstania Niemcy przystąpili do akcji represyjnych, trwających do przybycia na Górny Śląsk Komisji Międzysojuszniczej, która przejęła władzę na terytorium plebiscytowym. II powstanie śląskie Drugie powstanie (19/20-25 VIII 1920) objęło większą część okręgu przemysłowego oraz powiaty: lubliniecki, pszczyński, raciborski i rybnicki. Powstańcy żądali usunięcia policji i innych niemieckich organizacji zbrojnych oraz utworzenia polskich „straży obywatelskich”. Bezpośrednim celem powstania było zademonstrowanie siły żywiołu polskiego oraz obrona przed atakami niemieckiego terroru. Francuskie oddziały rozjemcze zachowały się neutralnie, podczas gdy Włosi wspólnie z Niemcami zwalczali powstanie. W dniu 24 sierpnia postulaty powstańców częściowo zrealizowano, Międzynarodowa Komisja Plebiscytowa zarządziła usunięcie policji niemieckiej i utworzenie specjalnej, mieszanej policji plebiscytowej (Abstimmungspolizei - Apo). 28 sierpnia akcja powstańcza została całkowicie wstrzymana. III powstanie śląskie Trzecie powstanie (2/3 V-28 VI 1921), o największym zasięgu, zostało poprzedzone strajkiem powszechnym. Związane było z niepomyślnym wynikiem plebiscytu i zamiarem państw Koalicji (głównie Wielkiej Brytanii i Włoch) przyznania Niemcom całego okręgu przemysłowego. 2/3 V 1921 W. Korfanty wydał Manifest do Ludu Górnego Śląska, w którym zrzekł się funkcji komisarza plebiscytowego (Polski Komisariat Plebiscytowy) i obwołał dyktatorem powstania. W ciężkich, krwawych walkach poległo prawie 1,5 tys. powstańców. Po początkowych sukcesach, od 21 maja do 5 czerwca powstańcy odpierali kontrofensywę niemiecką. W wyniku zaciętych walk, szczególnie w rejonie Góry Świętej Anny (21-27 maja i 4-6 czerwca), niemieckie natarcie zostało powstrzymane. 25 czerwca podpisano porozumienie o wyznaczeniu linii demarkacyjnej, zaprzestaniu walk i wycofaniu sił niemieckich i powstańczych z terenu plebiscytowego. Powstanie wpłynęło na korzystną dla Polski zmianę postanowień Rady Ambasadorów (20 X 1921) o podziale Górnego Śląska. W wyniku rewizji wcześniejszych ustaleń Polska otrzymała ok. 30% obszaru plebiscytowego z Katowicami włącznie. Główną siłą zbrojną w powstaniach była Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska. Ważniejsi przywódcy: W. Korfanty, M. Mielżyński, M. Paluch, K. Zenkteller-Warwas, A. Zgrzebniok.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Powstania_śląskie

Pierwszym patron Szkoły Podstawowej był Karol Miarka

Karol MiarkaKarol Miarka urodził się 22 października 1825 r. w Pielgrzymowicach (pow. pszczyński). Był nauczycielem, publicystą, literatem i czołowym działaczem narodowym drugiej połowy XIX wieku. Po ukończeniu niemieckiego seminarium nauczycielskiego w Głogówku (1846) pełnił obowiązki pomocnika nauczyciela w Lędzinach, uczył w Urbanowicach i Piotrowicach. W latach 1850-1869 pracował jako nauczyciel w rodzinnych Pielgrzymowicach. Miarka wyróżniał się wśród nauczycieli wiedzą, którą ciągle pogłębiał poprzez samokształcenie i doskonalenie się w języku polskim, zdolnościami pedagogicznymi i aktywnością społeczną. Jako pisarz debiutował na łamach „Gwiazdki Cieszyńskiej” powiastką „Klemensowa Górka”. W tym też czasopiśmie w roku 1863 ukazał się jego słynny artykuł „Głos wołającego na puszczy górnośląskiej”, w którym Miarka wzywał nauczycieli szkół ludowych do pielęgnowania języka polskiego. W latach 1868-1869 Miarka redagował pismo „Zwiastun Górnośląski”, a w latach 1869-1880 czasopismo „Katolik”, najbardziej wpływową i najpopularniejszą wówczas gazetę na Górnym Śląsku. Spośród jego powieści na szczególną uwagę zasługują: „Szwedzi w Lędzinach” (1868) oraz „Petronela pustelnica z Góry Św. Anny” (1877). Program polityczny reprezentowany przez Karola Miarkę uwarunkowany był ówczesnymi realiami. Deklarował on bowiem lojalność Ślązaków w ramach państwa niemieckiego, ale dobitnie akcentował ich odrębność narodową, domagał się swobód dla języka polskiego w organach przedstawicielskich. Miarka dążył do podniesienia poziomu oświaty ludu polskiego na Śląsku (m. in. poprzez teatr amatorski, czytelnie ludowe, zrzeszenia kulturalne), założył księgarnię nakładczą oraz drukarnię w Mikołowie, tworząc w ten sposób ośrodek wydawniczy masowo dostarczający czytelnikowi polskie słowo drukowane. Karol Miarka dał poznać się także jako społecznik niosący bezpośrednią pomoc będącym w potrzebie. W 1879 roku, w okresie klęski głodu na Górnym Śląsku, założył w Mikołowie Komitet Naczelny dla Zbierania Składek dla Potrzebujących, zwany Komitetem Głodowym. Był wielokrotnie więziony i karany za swoją działalność przez władze niemieckie. Zmarł w biedzie 15 sierpnia 1882 r. w Cieszynie.

Link do strony o Karolu Miarce- kliknij

do góry